Uçak Yolculuğunda Overbooking Nedir? Fazla Rezervasyon Mağduriyeti ve Tazminat Hakları

Uçak yolculuğunuz için check-in yaptınız, kapıya zamanında geldiniz, fakat görevliler size “uçakta yer kalmadı” dedi. Şaşkınlık içinde nedenini sorgularken karşınıza şu kelime çıkar: “Overbooking”. Havayolu şirketlerinin çoğu, uçak kapasitesinden fazla bilet satışı yaparak uçakları tamamen doldurmaya çalışır. Ancak bu strateji zaman zaman yolcuların mağdur olmasına neden olur. Bu yazımızda, overbooking nedir, nasıl oluşur ve bu durumla karşılaştığınızda hangi haklara sahip olduğunuzu detaylıca anlatıyoruz.

Overbooking, havayollarının belirli sayıda yolcunun uçuşa gelmeyeceğini öngörerek, uçakta mevcut koltuk sayısından daha fazla bilet satmasıdır. Genellikle istatistiksel verilere dayanarak yapılan bu uygulama, uçakların boş kalkmasını engellemeyi hedefler.

Ancak bazen tüm yolcular uçağa geldiğinde, yeterli koltuk kalmaz ve bazı yolcular uçağa alınmaz. Bu, gönüllü olarak koltuk bırakmak isteyenler bulunamazsa, zorunlu koltuk reddi anlamına gelir.

Uçuşunuzdan kendi isteğiniz dışında, fazla rezervasyon nedeniyle çıkarıldıysanız, tazminat ve çeşitli hizmetlerden faydalanma hakkınız doğar. Avrupa Birliği’nin EC 261/2004 yönetmeliğine göre:

• 1500 km’ye kadar uçuşlarda: 250 €
• 1500–3500 km arası: 400 €
• 3500 km üzeri: 600 €

Ayrıca aşağıdaki hizmetlerin de sunulması gerekir:

• Bekleme süresince yiyecek, içecek
• Telefon görüşmesi veya internet erişimi
• Gerekirse konaklama ve ulaşım (örneğin uçuş ertesi günse)

Overbooking durumunda, havayolu önce yolcular arasında gönüllü arar. Gönüllü yolculara:

• Bir sonraki uçuşa ücretsiz bilet
• İkramiye olarak nakit ödeme veya mil puanı
• Bazı durumlarda otel-konaklama hizmeti

Ancak bu bir “anlaşma” olduğu için gönüllü koltuk bırakma durumunda zorunlu tazminat hakkınız olmaz. Aldığınız teklif geçerli olur.

Bu mağduriyeti en aza indirgemek için şu adımları izleyebilirsiniz:

• Online check-in’i mümkün olan en erken saatte yapın.
• Uçağa zamanında gelin ve geç kalmayın.
• Bağlantılı uçuşlarınız varsa belgeleri yanınızda taşıyın.
• Check-in sırasında “geçerli ve aktif yolcu” olarak görünmeniz önemlidir.

1. Uçuş numarası, tarih ve overbooking’e dair resmi bilgi (e-posta, belge vb.) toplayın.
2. Havalimanındaki görevlinin verdiği “uçağa alınmadığınıza dair yazılı belge” varsa mutlaka saklayın.
3. www.ucusiptal.com üzerinden ücretsiz başvuru formunu doldurun.

Alanında uzman ekibimiz başvurunuzu değerlendirir ve süreci sizin adınıza yönetir. Kazanılan tazminattan sonra ödeme yapılır, başvuru tamamen risksizdir.

Neşe Hanım, İstanbul – Paris uçuşu için THY’den bilet aldı. Check-in işlemini yaptı ve kapıya zamanında geldi. Ancak overbooking nedeniyle uçağa alınmadı. Alternatif uçuş 6 saat sonraydı. ucusiptal.com üzerinden yaptığı başvuruyla 400 € tazminat kazandı.

Evet, overbooking uygulaması yasa dışı değildir. Ancak bu uygulamanın sonucu olarak mağdur olan yolcular için yasal haklar açıkça tanımlanmıştır. Bu nedenle mağduriyet durumunda mutlaka haklarınızı aramalısınız.

Uçak yolculuğunda her şey planlı gitmeyebilir. Ancak overbooking gibi öngörülebilir durumlarda havayolları sorumluluk taşır. Uçağa alınmadığınızda veya mağdur edildiğinizde tazminat hakkınız vardır. Tek yapmanız gereken, ucusiptal.com üzerinden başvurunuzu yapmak ve hakkınızı yasal zeminde talep etmektir. Unutmayın, uçuşa kabul edilmemeniz sizin suçunuz değil — ama hakkınızı aramak sizin elinizde!